31 Mayıs 2015 Pazar

Gezi Prometheus

FOTOĞRAF: İBRAHİM BAŞTUĞ


Gezi ruhu iki yaşında! 
Gezi'nin en önemli ilk iki yönü; dayatılan inanç toplumuna karşı çıkması ve şiddetsizliği! Gezi sağlıkçısı, hukukçusu, öğretmeni, işçisi vb. ile sivil kamunun, kutsal bürokrasiye itirazıdır!

Deneyimler gösteriyor ki bebekler dünyaya geldikten sonraki ilk yıllarını hayvanların arasında geçirdiğinde onların davranışlarını taklit ediyor; konuşmayı öğrenemediği için insanlığın düşünsel evriminin bütün kazanımlarından yoksun kalıyor.

Düşünce tarihçisine göre insan önceleri doğadaki canlı cansız her şeyi kendisi gibi sandı-ona ruh atfetti. Şamanlık ve büyücülüğün belirlediği bu toplumsal dönem insanlık tarihinin yüzde 98’lik dilimine denk düşüyor. İnsan zihninin sözcüğü bir gösteren olarak algılaması ise çok yeni-belki bitmemiş bir süreç! Eski Yunan’da ilk doğa filozoflarının gözlemlerine kadar “hava” dediğinizde de “su” dediğinizde de bir Tanrı’nın, Tanrıça’nın değilse bir perinin ya da titanın adını söylemiş oluyordunuz! Sözün de çizginin de bir tılsımı vardı! Modern kavramlar her ne kadar inançsal içerikten soyunmuş görünse de insan zihninin coğrafyası çok değişmiş sayılmaz.

Sömürü düzeni ucuz emeğin sürdürülebilirliği ve kolay yönetilirlik için bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de kitlelerin dini inançlarını, etnik aidiyetlerini, hatta cinsel kabullerini sömürüyor. İnsanlık uzun tarihsel süreçler ve büyük mücadelelerle ulaşılan düşünce toplumundan inanç toplumuna evrilmek isteniyor. Gündelik yaşamda aklın ve hukukun ilkeleri yerine inancın ilkelerini hâkim kılmayı deniyorlar.

Toplumsal belleğimizin köşe taşlarından Gezi Direnişi'nin en önemli boyutu hızla dönüştürülmek istenen hayatın; kavramsal alanla yaşamsal alanın hercümerç olduğu süreçte “üç beş ağaç”ıyla beklenmeyen bir anlamsal sıçrayışa neden olması.

Şu da var; hayvanlar acıyla korkutularak, besinle ödüllendirilerek terbiye ediliyorlar. Gezi aklının ürünü "Polis simit sat onurlu yaşa" sloganından da anlaşılacağı gibi Gezi isyanı, işsiz kalma korkusuyla toplumun üzerine salınan paralı güçlerle bastırılamayacaktır. Korku çıtası 2013 Haziran'nda birçok kez aşıldı.

Gezi gençliğinin buyurgan muktedirler karşısındaki pervasızlığı, mitolojik dönemden kalma bir kavrayışı, Tanrıların düzenine karşı durma cesaretini gösteren Prometheus’u anımsatmıyor mu? (İbrahim Baştuğ)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder